Мақала өмірбаянның жанр ретінде пайда болуының күрделі мәселесіне арналған. Жұмыста ежелгі дереккөздерден бастап қазіргі ғылыми анықтамаларға дейінгі Өмірбаян эволюциясының негізгі кезеңдері келтірілген, бұл Өмірбаян жанрын және оның әдебиет пен тарихтағы орнын тереңірек түсінуге мүмкіндік береді. Сондай-ақ, есімнамаға не қатысты екендігі қарастырылады.

https://doi.org/10.48081/PIOA1833

2023

Выпуск 2

Одной из основ развития суверенного Казахстана является обеспечение внутриполитической стабильности и межэтнического согласия. В данной статье рассмотрены актуальные вопросы общественно-политической жизни современного Казахстана – различные аспекты формирования национального единства, патриотизма и гражданственности в процессе строительства «Әділетті Қазақстан», реализации программ «Мәңгілік ел», «Рухани жаңғыру». В данном контексте, безусловно, важными являются комплексные мероприятия, реализуемые университетами, в числе одной из задач которых осуществление социокультурной и воспитательной политики, направленной на формирование в молодежной среде патриотизма, толерантности, как условий орагнизации новой модели гражданского общества – основы общенациональной идентичности. Представлен опыт вузов, в частности, НАО «Торайгыров университет», их деятельность, место и роль в сфере гармонизации межэтнических отношений, консолидации казахстанского общества, прежде всего, в студенческой среде, посредством включения в содержание учебных дисциплин материалов, позволяющих раскрыть, разъяснить, понять содержание, специфику этнополитических процессов в Республике Казахстан, их многогранность и уникальность. Также предложены примерные темы к изучению спецкурса «Этнополитическая грамотность», в котором рассмотрены основные вопросы этнополитических реалий и связанных с ними задач современного Казахстана. Данные вопросы рассмотрены как один из компонентов социальной миссии организаций высшего образования, охватывающей значительную, наиболее активную часть молодежной среды, и их вклад в формирование «Жаңа Қазақстан».

https://doi.org/10.48081/UNOU6245

2023

Выпуск 1

Обращение к эпическому жанру на первых этапах развития казахской музыкальной культуры было не случайно. Эпос, пожалуй, наиболее полно отражал все стороны быта, традиции духовной культуры казахов и явился поэтической историей народа. При написании либретто оперы Г. Мусрепов качественно изменяет идейную направленность народного эпоса, переставляет акценты в выявлении основной идеи. Если в эпосе идейное содержание сводится к протесту против феодально-патриархальных обычаев, подавления личной независимости, то в оперном варианте основной акцент переносится на нравственно-эстетические, моральные ценности эпоса. Основное достоинство либретто прежде всего в том, что здесь обобщены жизненные ситуации и конфликты, сходные в различных исторических обстановках, в образах улавливаются общечеловеческие свойства и поэтому, наверное, этот вечный сюжет сохраняет свое значение и для других эпох. Жанр оперы «Кыз Жибек» Л. И. Гончарова, первый исследователь оперного искусства в Казахстане, определяет как социально-лирическую драму, драму характеров. Действительно, структурная композиция развития музыкальной драматургии подчинена раскрытию образов главных героев, их внутреннему состоянию, их отношению друг к другу и образуют, таким образом, сквозное развитие психологической драмы. Единая линия драматургии оперы образует ряд этапов музыкально-драматического развития, и каждый из них сосредоточен вокруг одного драматургического узла.

https://doi.org/10.48081/DGPN7783

2023

Выпуск 1

Бұл мақала Ертіс өңіріндегі киелі нысандарды зерттеуге, олардың Қазақстан халқының бірлігін нығайту мен тарихи сананы жаңғыртудағы маңыздылығына арналған. Олар өткен мен бүгіннің арасындағы байланысты қамтамасыз ететін, халқымыздың этникалық жадын жаңғыртатын маңызды мәдени-рухани мұра болып табылады. Осы нысандарды зерттеу олардың ұлттық бірлікті нығайту мен ұрпақтар арасындағы тарихи сабақтастықты сақтаудағы маңыздылығын ашуға көмектеседі. Киелі орындардың әрқайсысы халқымыздың бай тарихының, мәдени және діни дәстүрлерінің айнасы ретінде ерекше мәнге ие. Оларды кешенді түрде зерттеу Қазақстанның көпэтносты қоғамындағы бейбітшілік пен келісімді сақтау үшін де маңызды. Сонымен қатар, мұндай зерттеулер қазіргі қоғамда туындайтын діни-саяси, деструктивті ағымдарға қарсы тұру үшін рухани иммунитетті күшейтуге ықпал етеді. Ертіс өңірінің киелі нысандарын зерттеу арқылы ғалымдар осы аймақтың мәдени және рухани құндылықтарын тереңірек түсінуге мүмкіндік алады. Бұл зерттеулердің нәтижелері Қазақстанның ұлттық мәдениетін жаһандық деңгейде насихаттау үшін де маңызды құрал бола алады. Сондықтан мұндай жұмыстардың ғылыми және практикалық тұрғыдан өзектілігі айқын. Киелі нысандарды зерттеу елдің рухани тұрақтылығын сақтау мен оның тарихи санасын жаңғыртудағы басты құралдардың бірі болып қала береді.

https://doi.org/10.48081/DQHC4732

2023

Выпуск 1

Статья охватывает ключевые аспекты миграционных процессов и их влияние на этнический состав и национальную идентичность Казахстана, что позволяет рассмотреть как исторические, так и современные изменения в этом контексте. Миграционные процессы в Казахстане играют важную роль в динамике его демографической и этнической ситуации. Казахстан, как многокультурная страна, всегда был центром переселений, как внутренних, так и внешних, что оказывало существенное влияние на этнический состав населения и на процесс формирования национальной идентичности. Этнический состав населения является важным фактором, который в значительной степени влияет на процессы формирования и развития национальной идентичности. Казахстан, как многонациональная страна, представляет собой уникальный пример, где взаимодействуют множество этнических групп с различными культурами, языками и традициями. Этническая структура населения страны претерпела значительные изменения на протяжении истории, что, в свою очередь, оказало существенное влияние на формирование национальной идентичности Казахстана в условиях глобализации и социальных изменений. В данной статье рассмотрим, как этнический состав Казахстана влияет на национальную идентичность и какие вызовы и возможности стоят перед обществом в условиях мультикультурности. Целью данной статьи является анализ миграции населения Казахстана, изучение изменения этнического состава и определение влияния этих изменений на формирование национальной идентичности.

https://doi.org/10.48081/XQDC3550

2022

Выпуск 4

В данной статье предпринята попытка обозначить перспективы развития отношений Италии с Республикой Казахстан в формате двустороннего сотрудничества, а также в контексте региона Центральная Азия. Целью исследования является комплексное изучение современного состояния отношений между государствами в рамках двустороннего и регионального сотрудничества в контексте выявления перспектив дальнейшего партнерства и новых сфер взаимодействия. Для достижения поставленной цели были проанализированы содержание и внутренняя логика развития отношений между Казахстаном и Италией в сфере торговли и экономики, как базы формирования взаимного интереса. Кроме того, предпринята попытка пересмотреть основные направления сотрудничества для выявления новых сфер неэнергетического сектора. В ходе проведения исследования применены методологические подходы отечественных и зарубежных теоретических школ изучения международных отношений, внешней политики и дипломатического сотрудничества. Изучение предлагаемой темы будет основываться на методе системного анализа в совокупности с другими основными подходами и методами научного исследования в политологии, что в свою очередь, вместе с изучением явлений, фактов и событий позволит наиболее полно и всесторонне раскрыть изучаемый вопрос.

https://doi.org/10.48081/JYLO5683

2022

Выпуск 4

Бұл мақалада тілдік ортаға байланысты Қазақстан Республикасының халықаралық аренадағы имиджі туралы мәселе қарастырылады. Автор шетелдегі елді қабылдауға тіл саясатының ықпалын талдайды, қазіргі жаһандану үдерістерінде ұлттық тілдік бірегейлікті сақтау контекстінде Қазақстан алдында тұрған проблемалар мен сын-тегеуріндерді баяндайды. Елдегі қазіргі тілдік жағдай үштілділікке деген ұмтылыспен сипатталады, бұл елдің саясат, экономика, жалпы әлеуметтік жүйе саласындағы дамуына оң әсер етеді. Әр түрлі елдердегі тіл саясаты мен практикасындағы айырмашылықтар және олардың әлемдегі қазақстандық имидждің тартымдылығы мен сенім деңгейіне әсері қарастырылады. Онымен қатар, Қазақстанның жағымды имиджін қалыптастыру оның әлемдік қоғамдастыққа сәтті интеграциялануы үшін қажетті шарт болып табылатыны туралы мақалада айтылды. Автор ресми және қоғамдық салаларда қазақ, орыс және ағылшын тілдерін қолдану елдің мемлекеттен тыс қабылдауына қалай әсер ететінін талдайды. Сондай-ақ, тіл саласының басқа елдермен дипломатиялық қатынастар мен экономикалық байланыстарды дамытуға қосқан үлесі қарастырылуда. Мақалада сондай-ақ тілдік ресурстарды тиімді басқару арқылы Қазақстанның имиджін жақсарту жөніндегі ықтимал стратегиялар талқыланады, тіл саясатын нығайту арқылы әлемдік аренада Қазақстанның имиджін жақсарту бойынша ұсынымдар ұсынылады

https://doi.org/10.48081/YJXD8414

2022

Выпуск 4

Статья посвящена анализу влияния глобализации на культурные идентичности через цифровизацию и проблемам сохранения традиций в условиях стремительного развития цифровых технологий. В работе рассматриваются как положительные, так и отрицательные аспекты глобализационного процесса, который способствует культурному обмену, но в то же время угрожает уникальности местных культур. Приведены мнения ведущих ученых, поднимающих вопрос влияния глобализации на сохранение культурной идентичности. Также подчеркнута роль цифровых технологий в сохранении и адаптации традиционных культурных практик, включая использование интернета и социальных платформ для распространения культурного наследия. В статье приводятся примеры успешного сохранения культурных традиций через цифровизацию, а также рассматриваются угрозы, связанные с нивелированием культурного разнообразия. Авторы приходят к выводу, что для эффективного сохранения культурных идентичностей в условиях глобализации необходимо, чтобы глобализация и цифровизация оказывали двустороннее воздействие на культурные идентичности и традиции: с одной стороны, они открывают новые горизонты для распространения и сохранения культуры, а с другой — создают риски для ее аутентичности и уникальности. Чтобы сохранить традиции в условиях этих процессов необходимо эффективно использовать цифровые технологии, не теряя при этом уважения к культурному многообразию и уникальности каждой культуры. Статья будет полезна исследователям и специалистам в области культурологии, социологии, а также всем интересующимся проблемами глобализации и культурной трансформации.

https://doi.org/10.48081/FQBO5121

2022

Выпуск 3

Бүгінде қазақ менталитеті пен көшпелілік дүниетанымы қазіргі кезеңде Батыс философиясында жан-жақты әрі терең қарастырылып жатқаны мәлім. Мысалы постмодернизм аясында қалыптасқан номадология көшпелілік ділге (менталитетке) ерекше көңіл бөледі. Көшпелі өркениеттің дамыған түрі жататын жыраулар поэзиясынан халықымыздың болмысы, тіршілік тынысынан айқын көрініс тапқан. Тұтастай белгілі бір кезеңдердің қоғамдық-әлеуметтік, тарихи сипатын таныта алатын дидактикалық-философиялық сарындағы толғауларымен қатар сөз зергерлері адамгершілік, этика, мораль тақырыптарын да адам өмірінің түрлі жағдайларына қатысты келістіре жырлап, ел ішінде тәрбиелік міндет атқарып отырғаны байқалады. Егеменді ел болудың арқасында, қазақ халқының тарихын қайта қарап, саралау, тиянақты, әділетті тұжырым жасау мүмкіндігі пайда болды. Тарихшыларымыз бұл салада объективті түрде біршама тарихи туындылар бергені аян. Бізге сол тарихтың маңызды бір билігі ретінде, кенже де болса, күні кеше пайда бола бастаған, қазақ философиясының тарихы ондағы көшпенділердің алатын орны айырықша, қызықты көрінеді. Бүгінгі күні философиялық әдебиетте, қазақ халқына қандай философия етене жақын дегенге әртүрлі пікірлер айтылады. Бұл мақалада қазақ халқының өзіндік болмысы ақын-жыраулардың шығармаларының философиялық тереңдігі жан-жақты талқыланып келешек ұрпақтың санасына игі әсерін тигізеді деп сенеміз.

https://doi.org/10.48081/YRHD5477

2022

Выпуск 3

Мақала қазіргі мәдениеттанулық ойдағы постмодернизмнің мәнін анықтау мәселесіне арналған. Бұл мақаланың міндеті – постмодернизмнің көптеген анықтамаларын, түсініктері мен сипаттамаларын талдау. Бұл мәселені шешу үшін авторлар постмодернизм мен постмодерннің белгілі анықтамаларына, олардың айырмашылықтары мен ортақ белгілеріне жүгінеді. Авторлар постмодернизмнің мәнін, оның пайда болуын, модернмен қарым-қатынасын анықтауда Ихаб Хассан, Кевин Харт, Илья Ильин сияқты мәдениет теоретиктерінің бірқатар тұжырымдамаларын талдайды. Макалада отандық ғалым Бекет Ғалымжанұлы Нұржановтың еңбектеріндегі постмодернизм мәселесін зерттеуге ерекше көңіл бөлінеді. Авторлар Б. Г. Нұржановтың «үлкен» философиямен қатар өмір сүретін «кіші философия» ретінде берген постмодернизмнің тұжырымдамалық анықтамаларына жүгінеді. Б. Г. Нұржановтың көзқарастарын талдау кезінде постмодернизмнің визуалды өнер ретіндегі (қазіргі мәдениетте медиакоммуникация және компьютерлік технологиялармен байланысты), заманауи және постмодерндік байланыстар, әлемді визуалды қабылдаудың жалғасы, постмодернизм мен жаһандану мәнінің өзара байланысы сияқты даму ерекшеліктерін аталып өтті. Постмодернизмнің мәнін анықтау мәселесін зерттеу қазіргі мәдениеттің құбылыстарын тереңірек түсінуге мүмкіндік береді.

https://doi.org/10.48081/CRBI2734

2022

Выпуск 3